VAN ZEVECOTE, Jacob
Rei van gevluchten uit Vlaanderen
(uit “Belegh van Leyden”)
Wat stat, wat velt, wat vremde lant
Wat bos of onbekenden kant
Sal ons een vaste wooning geven,
Daer wy verlost van moordery,
En van de Spaensche tyranny
Met ruste sullen mogen leven?
Tsy daer de son het dorre velt
Van d’Africaesche rijcken quelt,
En voert haer peerden naest de landen,
Daer Pales noyt yet groens en vint,
Daer ’t heete sant den koelen wint
Zijn sachte pennen doet verbranden.
’t Sy daer den winter trager gaet;
Daer zelfs de zee geketent staet,
En eeuwichlick met ijs gebonden,
Int rycke van den droeven nacht,
Daer Ceres noyt noch Bacchus lacht,
Daer geen genuchten sijn gevonden.
Daer geenen Tytir schapen weyt
En t’ongenadig hert beschreyt
Van Galathea, zijn vriendinne,
Daer noyt het dertel lam en springt,
Daer noyt den Nachtegael en singt,
Beklagende zijn oude minne.
Tis eveneens waer dat wy gaen
Als wy den bloedigen Maraen
En al zijn tyranny ontloopen:
Als wy niet dag voor dag en sien
Soo veel onnoosel. vrome lien
Verbranden of aen galgen knoopen.
Een deel int machtig Britten lant
Sal aen den groenen Temschen kant
Zijn soete vader-stat vergeten.
Een deel sal by den Duytschen Rijn
Gerust en ongequollen sijn,
En van Maraenen niet meer weten.
Och! Leytsche maegt, die nu benout
Den wreeden Spaenschen hoop aenschout
Sich rontom uwe mueren wenden,
Wert ghy verlost eens uvt den noot
In uwen alderliefsten schoot
Sal ick mijn levens tijt voleinden.
Ick sal de soete Vlaemsche locht,
Die my in ’t leven heeft gebrocht,
En al mijn volck gewillich derven,
Voor u sal sijn het leste bloet,
Dat my bewaert en leven doet
Is ’t dat ick mach uw’ borger sterven.
Ick sal uw’ cyngels, die soo net
Met hooge boomen sijn heset
Daer ghy me trotst all’ander steden,
Ick sal de tuynen, die gelaen
Vol alderande vruchten staen
Gedurich dag voor dag betreden.
Uw’ huysen die soo schoone syn,
De soete Zijl, den trotsen Rijn,
En nimmermeer beslijckte straten
En sal ick noyt om pracht of gelt,
Of yet dat aertsche sielen quelt,
Soo lang mijn leven duert verlaten.
Och hope die mijn herte voet,
En mijn benoude pijn versoet
Hoe vrees ick dat ghy vals sult wesen,
Hoe vrees ick dat die schoone stat
Verandert in een bloedig bat
Noyt mijn verdriet en sal genesen.
Baldeus heeft aen elcken kant
Zijn ongenadig volck geplant
In twee-en-sestich stercke schansen,
Niet een en mach daer in of uyt,
Den vyant al de wegen sluyt
Met roers met sweerden en met lansen.
De sterckten sijn de stat soo by
Dat de verkosen ruytery
Haer noyt en heeft te baet gekomen,
De dertich schuyten wel gelaen
Die uyt ter Goude sijn gegaen
Heeft haer de leytsmans slaep ontnomen.
Zy strijen metten lesten noot
Berooft van wijn, berooft van broot,
Den honger is in alle huysen;
Een yeder mach geduerich sien
Dat haer de alder-rijkste lien
Versaen met katten ende muysen.
De doot voegt oock haar kracht daer by,
Z’en laet noch mans noch vrouwen vry,
Z’en weet noch goet noch pracht te vieren,
Zy schiet int wilde sonder sien
Naer jonge volck, naer oude lien,
Naer ongespende teere dieren.
O lieve stat wanneer salt sijn
Dat ghy u sult verlost van pijn
Tot spijt van Spaignen weer opsteken?
Dat ghy u over den Maraen
Die sich wilt met uw’ bloet versaen
Kloeckmoedichlick sult mogen wreken?
Wanneer salt sijn dat ghy uw’ hooft
Van alle ciersel nu berooft
Gerustelick sult mogen hullen?
Wanneer sal toch de blijde faem
Met uwen onverwonnen naem
Al d’hoecken van de werrelt vullen?
Nu hoop’ ick eens, dan vrees ick weer,
Mijn wanckel hert gaet op en neer
Ten kan in een gepeyns niet herden.
Och lieve stat och mocht ick sien
Den vyant van uw’ mueren vlien,
En dat ghy mocht mijn voester werden!
Almachtig God die alle dinck
Keert ende drayt met eenen winck,
God Vader der bermhertigheden,
Aensiet uw’ volck, aensiet uw’ stat
Die op u heeft haer hoop gehat
Die nu soo swaerlick wert bestreden.
Den vyant dorstig naer het bloet
Daer hy zijn wreeden lust me voet
Proeft haer met valscheyt te bewegen;
Ontdeckt ô Heere zijnen gront;
Toont dat hy soet spreeckt metten mont
Maer dat zijn herte strijt daer tegen.
Belettet zijnen boosen raet,
Zijn tyrannijen en verraet,
En ongehoorde schellem-stucken:
En laet niet toe dat nu voortaen
Den ongenadigen Maraen
Zijn wreede daden meer gelucken.
En ghy mijn alderliefste stat
Al sijt ghy van ellenden mat,
En laet noch uwen moet niet sincken.
Den tijt sal komen noch hier naer
Dat ghy verlost van alle vaer
Met vreugt sult uwen druck gedincken.
Het Nederlant sal sijn te nou
Voor d’eere van uw’ vaste trou;
Daar Phoebus smergens komt geresen
En daer hy s’avonts slapen gaet
Sult ghy voor yeder volck en staet
Een voor-beelt van getrouwheyt wesen.
En hout van die belooften niet
Die u den valschen Spaignaert biet
Om u in zijn gewelt te krijgen,
Wilt ghy zijn vaste trou bespien?
Gaet Haerlem ende Naerden sien,
En Zutphen en salt oock niet swijgen.
Die op zijn trouwe stelt zijn hert
Verdient dat hy bedrogen wert,
En onder t’Spaensche jock gesmeten;
Want van te houden een verbont
Dat namaels hem niet aen en stont
En heeft den Spaignaert noyt geweten.
Den Spaignaert volgt de Turcken naer,
Soo lange duurt den eet by haer
Als zy profijt daer in sien steken.
Dit is alleen des Konincx sin,
Al dat hy sweert is om gewin,
En om gewin mach hyt oock breken.
Veel beter ist den lesten man
Te wagen tegen den tyran,
En voor zijn vryheyt doot te vechten,
Dan het vervloeckte Spaensche jock
En onverdragelicken block
Aen onsen vryen hals te hechten.
Ick houde vast en voor gewis
Dat hy geen oprecht mens en is
Al schijnt hyt mogelick te wesen,
Die niet veel liever eer en sterft
Dan hy den soeten vrydom derft
Die hem natuer heeft aengewesen.