EYSKENS, Gaston & SMITS, Jozef



.....
Een dromedaris is een paard dat door de Belgische ministerraad is gewandeld.

.....


Het laatste gesprek

.....
Ik spreek dan niet over het Egmontpact. Dat heeft een koude douche gegeven aan vele mensen. Die hebben gezegd: “wat gebeurt er nu? Hoe is dat in godsnaam mogelijk?” Dat was toch nogal erg, als men bedenkt wat dat allemaal ging worden. En dat was in kannen en kruiken, dat Egmontpact, de benoemingen waren gedaan. Men had onder meer voorzien en aanvaard dat geen grondwetsherziening meer mogelijk was tenzij met de tweederde meerderheid in het quorum van de tweederde, maar aangevuld met een meerderheid in elke taalgroep. Dus, indien er nog twee Walen waren geweest, hadden die kunnen beletten dat de grondwet nog werd herzien. Tot welke aberratie men kon geraken! Dat Egmontpact was iets ongehoords. Ik heb toen toch gezegd: “Hoe is het in godsnaam mogelijk dat de Vlamingen zulke sullen zijn?” Want het zijn soms echte sullen, de Vlamingen.

…..
Heeft men u daarover niet geraadpleegd?

Nee. Dat waren tamelijk geheime onderhandelingen, die plotseling voor de dag gekomen zijn, waaraan sommige mensen zich erg hebben verbrand. Hoe was het in godsnaam mogelijk om zoiets te doen? Leo Tindemans heeft dat ingezien en heeft daarvoor de regering doen vallen, want na veertien dagen heeft hij gezegd: “Het gaat niet”. Hij is eerlijk geweest. Maar sommige mensen blijven daarop voorthameren. Plus dat in 32 gemeenten rond Brussel – geen zes randgemeenten maar 32 gemeenten – twee soorten faciliteiten werden ingevoerd: erfelijke faciliteiten en tijdelijke faciliteiten tot het jaar 2000. De erfelijke faciliteiten zouden worden toegekend aan diegenen die genoten van faciliteiten voor het Egmontpact, en zij konden die overdragen aan hun kinderen. Plus madame Mathieu die in Muizen woonde, ten noorden van Vilvoorde kreeg een speciaal statuut: haar villa was omringd door een vierkant en daar was een ‘couloir de Dantzig’ die naar Brussel liep, om haar de mogelijkheid te bieden om te zeggen: “Je ne veux pas des sales flamands comme juge de paix”. Ze heeft het nog gekregen ook. Een eilandje buiten de 32 gemeenten, om in Brussel naar de vrederechter te kunnen gaan. En, als ge zulke dingen beleeft, zegt ge: “Nicht räsonieren, nur marschieren is dat.

…..


De Memoires

…..
Over de oorzaak van de slechte afloop van de Koningskwestie hebben historici en anderen al stapels artikelen en boeken gepubliceerd. Sommigen schrijven ze toe aan de neutraliteitspolitiek van Leopold die in Franstalige kringen niet in goede aarde viel, anderen aan zijn autoritaire optreden tegenover de ministers of aan de tweespalt met de regering in mei r940, nog anderen aan zijn houding tijdens de bezetting. Deze factoren zijn niet zonder betekenis. De ware reden voor de troonsafstand moet echter gezocht worden in het Politiek Testament van de Koning.

…..