BARLAEUS, Caspar
Treurdicht over de dood van de weledele Juffrouw Catarina Van Overbeeck
Vrouw van kleyn Poelgeest.
Treurt, treurt nu Schoncks geslacht, en die ter Poelgeest woonen,
Laet voor de deur Cypres en ’t droef geboomt sich toonen,
De Want, die eertijts was behangen met Tapijt,
Verbleeckt, en is ontverwt in een soo korten tijt.
De Ackers ongeploegt met al de weyden weenen,
Men hoort in ’t cierlijck Huys geen ander stem dan steenen,
Het Dack is sonder glans, ’t gewelft beswijckt van rouw,
De Marmersteenen selfs beschreyen hare Vrouw,
Ja self den Rijn bedroeft, heeft snick op snick gegeven,
Sijn wateren ontstelt staen sitteren en beven,
En in de glase Sael staet yder Nimph bedruckt,
Om dat haer waerde Vrouw van haer is afgeruckt,
Sy heeft der armen mont soo menichmael versaet,
Den ryckdom was by haer tot andrer menschen baet.]
De Tortelduyf sit op een hoogen Boom verschoven,
Besiet het nieuw gebouw, sijn Toorens en sijn Hooven,
Roept suchtend’ sijn Gemael, beschuldigt de Natuer:
Breekt gy ons echte-bant, die weelde staet my duer;
Bataefsche Pallas Hooft van hooghgeleerde sinnen,
Oock Moeder van den krijgh en die het swaert beminnen,
Als gy d’onnoosle romp saegt leggen uitgestrekt,
Wiert buiten u verstant in toorn opgeweckt,
Gy vat den rouwen Schilt en hebt hem wech gesmeten,
Gy breekt u Spies in tween, en droevig neer geseten
Legt af het krijgs-gewaet, u hoog gemoet en macht
Word door medogentheyt gebroken en versacht.
Catrina ghy zijt doot, geluckigh Catharijn
Ontlast van ’s Werelts pack, die Moeder is van pijn,
U lichaem is van smert en kranckheyt afgesleten,
U Ziel onsterffelijck is by Godts Volck geseten.
Gy waert hier in den strijdt, maer nu ontfangt u deugt
Het leven sonder druck, en d’ alderhoogste vreugt.
Ick sagh uw doode Lijf, het huis van goede seden,
Ick sagh het doode Lijf, een Hof van wijse reden,
Ick sagh het doode Lijf, de wooning van ’t gemoet,
Dat eerlijk was en sagt en minnelijk en vroet.
Ick suchte en weende op ’t Lijck, en dacht gy pleeg te vatten
De schaemte, kuysheit, eer en al des Hemels schatten,
Recht als een vroome Vrouw, die voor de mensch vertoont
Waer mee een suyvre Ziel van binnen is gekroont.
Weent Moeders over haer, gy siet met haer verdwijnen
De Moederlijcke plicht, die in haer plach te schijnen.
Weent Vrouwen over haer, in haer was afgemaelt
Wat van een huysich Wijf by ymant wert verhaelt.
Wie tot dees doode Romp komt met bedroefde treden,
Pronckt niet op ’t trotse kleet, noch op uw trotse seden,
Maer legtse by dit Graf. Bant alle hoogmoet ras,
Die uit dees waerde Ziel altijt gebannen was,
Wilt bij dit doode Lijck een Vreden-outaer stellen,
Daer voor men haet en nijt en twist siet nedervellen.
Drijft verde van dit Graf het quistigh dertel Wijf
Die in de Overdaet alleen vint tijt verdrijf.
Wijckt Vrouwen van dit Graf, die over uwe Mannen
De kroon van heerschappy en huysvoogdy derft spannen.
Of die ’t gerimpelt hooft met vuylicheyt blancket,
Of die u gantsche lust in luyheyt hebt geset.
Dees’ was een levend Beeld van alle goe manieren,
Sy leerde hoe men liefd’ en eendracht saem most stieren.
Een trouwe voetster van haer nagelaten stam,
Waerin nooyt Roomsch Matroon dees Vrouw te boven quam.
Sy steunde op geen goedt, soght wijs daer af te leven,
Besat al wat haer was van Godt met recht gegeven.
Sy gaf haer man noyt reên om over haer te klagen.
Dit was haer grootste lust haer weer-helft te behagen.
Gelijck voor ’s Menschen oogh so was sy in der daet,
’t Kleet niet te seer getoyt maer eerlick na haer staet.
Haer kuysche tongh, gewoon geen leugentael te smeden,
Haer wandel sonder arch vermijde quade treden.
Dit licht bracht Franckfoort voort, dit overschoone pant
De Mainstroom schenckt aen Schonck, en aen ons Nederlandt,
Aen Schonck, wiens edel Bloet, en oordeel en welspreken,
En wijsheyt sonder roem by andere uyt kan steeken.
Beminde en waerde Schonck, soo gy ’t maer toe en laet
Dat ick uyt ’s harten grondt beweenen mach u staet
U droefheyt is de mijn, dees tranen die wij brengen
Versmelten sich in d’uw, u smerten die vermengen
Zich met de mijn, soo dat u niet met al aengaet
Het welck oock niet met een u liefste vrient en slaet.
Indiender vrienden zijn verbonden aen malkander;
Geluck en ongeluck treft d’een soo wel als d’ander.
Die in sijn vrienden druck verheugt is, niet verdient
Den heerelijken naem te voeren van een vrient.
’t Is een kleene saek geen konst sich niet t’ontstellen,
Maer ’t is een mannen Hert in ’t swaer sich niet te quellen.
Heeft God haer weg geruckt, stelt dan u Ziel gerust,
Daer ’t alles onder buygt dien heeft het soo gelust:
De wet des doods staet vast in Gods geheim geschreven,
Gelijck des levens uur soo is des doots gegeven,
Op d’aerd is niemant waert maer yder isser gast,
Daer op de felle doot met snelle gangen past.
U vrouw is van u wegh, maer niet van Godt gescheyden,
Gy en u soete spruyt die mist gy alle beyde.
Denckt niet (dat weere Godt) mijn vrouw is nu in pijn,
Sy is voor uijt gegaen om eeuwigh wel te zijn.
Wel waerom dan getreurt? haer kan geen smert genaken,
Waer toe te seer beweent, die haer by Godt vermaken.
’t Is reden dat gy treurt, maer hout in treuren maet,
Door reden Gods besluyt daer in niet tegen gaet.
In ’t leste sal de Ziel weer tot haer lichaem keren.
Benijt gy niet de geen die Godt heeft willen eeren.
Wie Godt toont sijn Geloof, voorwaer onsterflijk is,
En hier beneden laet sijn suyvere gewis.
Sy sterft niet die als noch wert in uw hart gehouwen:
Sy leeft noch in uw Ziel en in het groot vertrouwen
Van d’alderlaetste dach, gy sult noch sien dien tijt
Daer in sy wesen sal met u van quaet bevrijt.
Gy sult haer noch eens sien by Godt den Heer ontfangen;
Met ’s Hemel’s glans en eer van alle kant omhangen,
Ja eeuwich sonder tijt. Dit altijt overdenckt:
’t Gaet my als yder mensch, en dus u droefheyt krenkt.
Siet, dus wort overheert ’t geen ’t hart so droevig klemt.
Dus wort de Ziel ontlast, de swarigheijt getemt.