HOLSLAG, Jonathan
De kracht van het paradijs
…..
Vijf jaar lang nu is Europa langzaam maar zeker afgegleden in angst: angst om zijn levensstandaard te verliezen, angst om zichzelf te verliezen in interne conflicten en angst om verzeild te raken in de onverbiddelijke machtspolitiek van wat een Aziatische eeuw belooft te worden. Hoe meer het zelfvertrouwen van de val van de Berlijnse Muur plaatsmaakte voor onrust, hoe meer we onze prestaties in twijfel trokken en het Europese project gingen beschouwen als een impotent paradijs. Maar ondanks alle gebreken van het Europese project zou het een fout zijn om nu ons streven naar een paradijs op te geven of schamper te doen over onze dromen van een superieur Europees model dat rechtvaardig, creatief en veerkrachtig is. Er is geen enkele reden waarom we een keuze zouden moeten maken tussen competitiviteit en het paradijs. In plaats daarvan is het in deze eeuw van onzekerheid onze plicht de macht aan te wenden om het paradijs dichterbij te brengen. De nieuwe wereldorde laat ons geen andere keus dan vast te houden aan een ambitieus model voor Europa, want alleen dat zal verhinderen dat we genadeloos tegen elkaar uitgespeeld worden door de grootmachten, onszelf uitputten in een zinloze strijd om verouderde industrieën, en het laatste beetje vermogen verliezen om inspiratie te bieden aan de naar vooruitgang hunkerende samenlevingen rondom ons.
…..
Vlaanderen 2055
…..
Het is aan ons om een nieuwe stap voorwaarts te zetten, om het nog beter te doen. Dat is een enorme opgave. We kunnen die concreet maken door ons als regio te verenigen rondom tien grote ambities.
1) We streven naar een veilige samenleving met een groot veiligheidsgevoel op straat, veiligheid aan de grenzen, veilige producten, enzovoort. Veiligheid blijft de meest fundamentele behoefte van alle mensen en niemand kan in deze akelige wereld garanderen dat onze veiligheid op langere termijn gewaarborgd wordt. We moeten pleiten voor meer Europese samenwerking, maar ook onze eigen verantwoordelijkheid nemen voor wat investeringen in veiligheid en defensie betreft. Onze veiligheidsdiensten moeten efficiënt werken, streven naar samenwerking met andere Europese landen, maar dat kan niet als we blijven bezuinigen op onze defensie en de rekening op een totaal onverantwoorde manier blijven doorschuiven naar toekomstige regeringen. Voor mijn verdere ideeën over veiligheid en defensie verwijs ik naar mijn boek over Europa: De kracht van het paradijs.
2) We streven naar échte welvaart, geen vals gevoel van welvaart gebaseerd op schuld. We mogen van onze economie geen schuldslaaf maken. De balans tussen wat we produceren en consumeren, tussen uitvoer en invoer, tussen investeringen en rendement moet in evenwicht zijn. We moeten af van de zinloze discussie over méér of minder investeringen door te mikken op investeringen met een grotere opbrengst.
3) We streven naar duurzaamheid. In wat we doen vandaag mogen we geen voorschot nemen op de toekomst van onze kinderen door grondstoffen uit te putten of open ruimte onherstelbaar te beschadigen. In wat we doen vandaag, mogen we er ook niet van uitgaan dat we zwakkere samenlevingen elders kunnen uitmelken zonder vroeg of laat lik op stuk te krijgen. In wat we doen vandaag moeten we steevast proberen om daardoor morgen sterker te staan.
4) We streven naar meer productiviteit. Productiviteit is geen vies woord, maar het gaat daarbij niet alleen om steriele zakencijfers en bedrijfswinst. Productiviteit betekent dat we uit onze inspanningen de maximale winst halen op het vlak van veiligheid, welvaart, geluk en schoonheid. Dat wordt dan vertaald in centen. Het doel is een bijdrage te leveren aan de samenleving en de beloning voor die bijdrage is een salaris of winst.
5) We streven naar een efficiënte overheid, een kleinere overheid die beter in staat is om onze belangen te behartigen, enkele duidelijke basisregels af te dwingen en te voorkomen dat andere samenlevingen onze inspanningen bemoeilijken. Stedelijke overheden krijgen een belangrijkere rol.
6) We streven naar sterke personen in een hechte samenleving. Onze identiteit zoeken we een stuk in het verleden, maar vooral in gezamenlijke streefdoelen. We mikken op solidariteit, maar vooral op positieve wederkerigheid. Met de herverstedelijking proberen we bevolkingsgroepen goed te vermengen. Met de herverkaveling van de economie doen we hetzelfde. De schotten tussen links en rechts, socialisme en liberalisme, duurzaamheid en rentabiliteit verdwijnen. We verzamelen rond een nieuw centrum.
7) We streven naar een ondernemende samenleving. Iedereen moet de kans krijgen om zijn talenten te ontwikkelen en moet ruimte krijgen voor ambitie. We verlagen opnieuw de drempel om volwaardig deel te nemen aan de economie. Maar de verantwoordelijkheid wordt groter.
8) We streven naar innovatie met de mens als ijkpunt. We gaan voor een kenniseconomie waarbij kennis niet alleen erkend wordt bij hoogopgeleide wetenschappers, maar eveneens bij leerkrachten, vaklui, verpleegkundigen, enzovoort. Kennis en inzicht schuilen in alles wat we plannen, doen en maken.
9) We streven naar een van de aantrekkelijkste regio’s van het Westen, stedelijk maar met een fabuleus groen achterland.
10) We streven naar een samenleving waarin cultuur en kunst niet beschouwd worden als een luxe, maar als een drijvende kracht van de vooruitgang, verbeelding en creativiteit. Er mag best meer tijd en ruimte zijn voor muziek, beeldende kunst, literatuur, theater, dans en carnaval.
De ruimte tussen Maas en Schelde moet tegen 2055 dezelfde aantrekkingskracht uitoefenen als stadstaten zoals pakweg Singapore vandaag de dag: minder door de hoogte van de wolkenkrabbers, meer door veiligheid, duurzaamheid, levenskwaliteit en schoonheid. We zijn door een historische samenloop van omstandigheden samen die ruimte gaan bevolken en hoe virtueel grenzen of naties ook mogen zijn, ik geloof nog steeds dat de wisselwerking tussen aardrijkskunde en geschiedenis ervoor zorgt dat mensen in bepaalde gebieden op elkaar aangewezen zijn. De grootsheid van een samenleving zit niet in het chauvinisme over het verleden. De grootsheid van een samenleving zit in de ambitie van de mensen, de ambitie om samen een betere toekomst te maken.
…..