PAAPE, Gerrit (J.A. Schasz)

Het leven en sterven van een hedendaags aristocraat

…..
Willem speelt de aristocraat. De meester grijpt hem met zijn burgerlijke vingers bij de adellijke oren, en schopt hem van school

Zodanig waren de eerste zaden van aristocratie die, om zo te spreken, aan Willempje met de pap werden ingegeven. De jongen had een volmaakte aanleg om een aristocraat te worden. Hij was tamelijk grof gespierd, had een groot breed gezicht, een zich duidelijk onderscheidende dubbele onderkin, een forse opslag van oog; hij stak, als het ware, de gebiedende handen vooruit, en haalde die niet eerder weer naar zich, alvorens hij volkomen zijn zin had; zijn stem was grof, verdovend en ontzag inboezemend, hij schreide, schreeuwde en dwong, enkel zo het scheen, omdat hem de kracht en de macht ontbrak, om met geweld zijn begeerte daar te stellen; en eindelijk, zodra hij zijn zin kreeg, dat altoos het geval was, dan verscheen er een trotse glimlach op zijn gelaat, als wilde hij zijn eigen meerderheid, in volle triomf, aanduiden, en aan al degenen, die hem omringden of behandelden, hun nietige minderheid doen voelen.

Toen hij de behoorlijke jaren had, bestelde men hem in het eerst ter schole, bij een oud meester, die, sedert onheuglijke tijd, de roem verworven had van de jeugd gemakkelijk en spoedig het beste onderwijs te geven. De menigte scholieren die hij had, en de voortreffelijke, verstandige en eerlijke burgers, die hij ervan vormde, waren er de onweerlegbare bewijzen van.

Willem gedroeg zich de eerste dag tamelijk wel. De grijze leermeester zag enige kleinigheden door de vingers, als begrijpend dat zijn leerling eerst de schoolorde moest weten, wilde hij van hem vorderen om deze stipt te onderhouden. Toen Willem thuiskwam, luisterden vader en moeder naar het schoolverhaal van hun zoon, evenals de boeren naar de tekst van een biddagspredicatie. De leerling was zeer wel voldaan over zijn meester en medeschoolmakkers. Alles was in orde! Hij verlangde slechts naar de volgende dag, om weer het genoegen van het schoolgaan te genieten. Willem kwam op school. Voordat het leeruur begon, waren de jongens gewoon met elkaar te spelen. Onze vriend deed niets liever. Hij sprong toe, en, binnen de tijd van omtrent twee minuten, was hij in een hevige twist met al de jongens, vermits hij, daar hij overal de eerste en opperste wilde zijn, en zijn zin niet kon krijgen, links en rechts van zich afsloeg, en toen ook dit niet kon baten, hen met de zandkokers en inktpotten naar de kop smeet.

…..